این که برای بافت فرش چه لوازمی بیچارگی داریم بسیار اهمیت دارد. دار قالی، دفه، شانه، کاردک، قیچی، چله، کوجی، سک و سیخ پود کشی از ابزارها باره بیچارگی قالی بافی است. از دار قالی شروع می‌کنیم. فرش معمولا روی چارچوبی به اسم دار قالی بافته می‌شود و اندازه این دار قالی پیوستگی به متراژ فرش دارد و به همان نسبت کبیر و کوچک است. معمولا دارهای فرش در دو نوع افقی و عمودی هستی دارند. بافت فرش به طور معمول در دارهای عمودی سپریدن می‌شود، اما برخی مناطق همانند ترکمن بیابان-دشت و دمن به بافت فرش روی دارهای افقی سرشناس هستند. در ماضی دارهای قالی چوبی بود و به وسیله چند تیر در گوشه‌ها، این دار به هم متصل می‌شد ولی هم الان این دارها جای خود را به دارهای فلزی داده‌اند و به وسیله پیچ و مهره به هم متصل هستند.
همه دارهای قالی باید زاویه نود درجه داشته باشند و درغیر این چهره بافت فرش کج قبل می‌رود و به قول معروف بار کج به مقصد نمی‌رسد و این فرش را کسی خریداری نمی‌کند. دارهای عمودی فضای زیادی اشغال نمی‌کنند و در گوشه‌ای از اتاق هم میتوانند پیمان بگیرند، ولی دارهای ستانی فضای زیادی اشغال می‌کنند. البته افرادی که روی دارهای افقی کار می‌کنند زودتر از قالیبافان دار عمودی دچار مشکل کمر و چشم می‌شوند. به این انگیزه که شیوه نشستن و وانگهی بافت آنها استاندارد نیست. معمولا افرادی که بافت قالی را شغل خود می‌دانند اتاقی برای پیشه در عقیده می‌گیرند الی ایاب و ذهاب در فضای مربوط کمتر چهره گیرد.
دفه یا دفتین
این وسیله نام‌های زیادی دارد و هر گویش و منطقه‌ای آن را به زبان خویش تلفظ می‌کرده و الان به نام دفه، دفتین، کرکیت، کلوزار و دستوک معروف شده، ولی بیشتر این وسیله را به نام دفه می‌شناسند و این اسم عمومیت پیدا کرده است. دفه گرد از وسایلی است که برای قالیبافی بسیار مورد بهره‌گیری قرار می‌گیرد و وظیفه این وسیله فلزی راز شانه‌ای، کوبیدن گره‌های فرش است. در نظر اول اگر این وسیله را در دست بگیرید متوجه می‌شوید زیاد وزین است و پیشه با آن راحت نیست.
دفه انواع مختلفی دارد. دفه‌های بزرگی که باید با دو دست کوبیده شود و دفه‌های سخیف یکدستی. البته هر دو یک شغل انجام می‌دهند، ولی این که هر کدام کجا باره کاربرد قرار می‌گیرد اهمیت دارد. به طور معمول زمانی که بافت قالی به نیم یا ۵۰ درصد رسید از دفه دو دستی استفاده می‌کنند. به این انگیزه که پرزهای فرش سایر فرمان ورود دفه یکدستی را که گره به درون تار بفرستد ندارد و دفه‌های سخیف توانایی این کار را ندارند. پس باید از دفه‌های کبیر دودستی بهره‌گیری شود الی این گره‌ها زیر تار و پود فرش پیمان گیرند.
اِرش یا اربعین
بعد از این که دار قالی بافی تهیه شد، برای بافت آن باید کاری مهم انجام عدل که چله اسم دارد. اربعین نخ‌هایی است که روی دار قالی نصب می‌شود. برخی کسان تنها به پیشه چله کشی مشغول هستند و از این راه نان درمی‌آورند. پس باید برای آغاز قالی بافی پیش درآمد اربعین را روی دار قالی نصب کنید. اربعین تارهای تشکیل دهنده قالی یا فرش است که هر نخ پود از ذیل آن به چهره احد در میانی عبور می‌کند الی نقش فرش را رقم بزند.
چله فرش مهم‌ترین بخش آن است، به این انگیزه که اگر خوب این تارها روی دار قالی نصب نشود ، فرش آن ظرافت لازم را نخواهد داشت. هر چه اربعین فرش کشیده‌تر و محکم‌تر باشد نتیجه پیشه بهتر خواهد بود. چله‌ها حائز نمره و لا هستند. هر یک از این درجه و نمره‌ها با پروا به رج آمار یا راه ورید همانند فرش برگزیدن می‌شود و باره کاربرد قرار می‌گیرد. چله معمولا از پشم، پنبه و ابریشم جاسازی می‌شود که هر کدام از آنها دارای نمره و ته نشین متفاوت است. اکنون نخ اربعین اغلب از پنبه تهیه می‌شود در حالی که قبلا ابریشم و پشم اغلب باره استفاده بوده است.
آرقاچ یا پود
نخ‌های افقی که به چهره یگانه در وسط از پایین و روی تار قالی به صورت ورید یا همان رج قالیبافی رد می‌شود پود اسم دارد. نخ‌های پود هم همانند تار الان از نخ پنبه جاسازی می‌شود. این پودها پس از هر گره فرش به وسیله دفه کوبیده می‌شود لغایت جایی که یک رج به صورت کامل تمام شود و قالیباف سراغ رج بعدی برود.
کوجی، کاردک، قیچی
کوجی به میله کمکی پایه دار قالی گفته می‌شود و الی تمام شدن فرش روی دار باقی می‌ماند و بعد از بریدن چله برای درآوردن فرش آن را هم از کناره دار بر می‌دارند. قطر این میله بین چهار لغایت شش میلی متر است. دلیل استفاده از این وسیله محکم کردن تارهای قالی و در ضمن انسجام بخشیدن به فرش است. کاردک یا کثر برای قطع کردن راز خامه‌های اضافی پس از گره زدن باره استفاده قرار می‌گیرد.
خامه همان اضافه نخ‌هایی است که روی قالی پس از گره زدن باقی می‌ماند. دسته این وسیله شدنی است چوبی یا فلزی باشد. دسته‌های چوبی ظاهر شیک تری دارند، اما عمر بخش فلزی‌ها اغلب از دسته‌های چوبی است. قیچی هم یکتا از ملزومات قالیبافی است. قیچی قالیبافی با قیچی‌های سایر از عقیده شکل و شمایل کمی متفاوت است. دسته این قیچی‌ها با محل برش آن فاصله دارد. انگیزه این فاصله آسانی در قطع کردن پرزهای اضافی فرش است.
شروع بافت فرش
بعد از این که کل این وسایل را تعبیه کردیم اخیر نخست گذرگاه است. برای بافت قالی باید روی دار قالی چله کشیده شود. بعد از چله کشی باید نقشه را روبه روی خود قرار دهیم الی بدانیم به چه طریقی قبل برویم. به طور معمول فرش از یک گوشه بافته می‌شود و پهنا آن تکمیل می‌شود که به اصطلاح رج نامیده می‌شود. هر رج از تار و پود به چهره زیر و رو برپایی می‌شود و یک نقش را می‌آفریند. پس از سپریدن هر رج روی هر کدام از تار و پودها باید گره زده شود و با دفه روی آن می‌کوبند لغایت این گره استوار شود. این کار لغایت آخر بافت فرش پیوستگی خواهد داشت. زمانی که فرش به قول سرشناس به اندازه چهار انگشتی قبض باید قیچی شود و پرزهای اضافی آن گرفته شود تا این پرزها جلوی گره‌های جدیدتر را نگیرد و این کار را نیز با قیچی مخصوص اتمام می‌دهند.
نقشه خوانی
نقشه خوانی فرش به این گونه است که کسان طرح شطرنجی فرش را رو به روی خود قرار می‌دهند و این طرح‌ها همیشه یک سانتی متر در یک سانتی متر در عقیده گرفته می‌شود. نقشه خوان که معمولا کنار بافنده قرار می‌گیرد و نقشه را با صدای بلند می‌خواند به بافنده می‌گوید که در فاصله چند گره از رنگ خاصی بهره‌گیری کنده و چند گره بعد رنگ دیگری را به کار ببرد. پس از بافت هر یک سانتی متر به این طریق باید مجدد به نقشه مراجعه کرد و دوباره برای رج یا سانتی متر بعدی از آن سهم گرفت.
رنگ‌های طبیعی در فرش
برخی بافندگان فرش برای جلوه بهتر فرش خود از رنگ‌های طبیعی بهره‌گیری می‌کنند. اکنون منظور داریم چگونگی جاسازی نخ طبیعی را شرح دهیم. رنگ‌های طبیعی از میوه‌هایی همانند انار و انجیر و میوه‌های دیگر به دست می‌آید. پوست گردو نیز یگانه از میوه‌هایی است که برای جاسازی رنگ از آن کاربرد می‌کنند. پوست این میوه‌ها در دیگ‌های مخصوص رنگ دهی به نخ جوشانده می‌شود و پس از پخته شدن مغز نخ، به آن تثبیت کننده می‌زنند لغایت پس از مدتی رنگ فرش تغییر نکند.
